Φως στο πρόσωπο

Φως στο πρόσωπο

Ήταν ένα πραγματικά συννεφιασμένο, βροχερό και κρύο πρωινό. Πήρα την ομπρέλα μου και πήγα ως το σημείο περπατώντας.

Επτά γυναίκες στις αντρικές φυλακές του Έξετερ...

Το σεμινάριο θεάτρου που ετοιμάσαμε με φροντίδα και αγωνία σε λίγη ώρα θα γινόταν πραγματικότητα.

1η ΣΤΑΣΗ- ΕΛΕΓΧΟΣ: Αφήνουμε τα πράγματά μας στο κουβούκλιο ακριβώς αμέσως μόλις περνάμε την μεγάλη πύλη. Οι φύλακες κάνουν σωματικό έλεγχο στις μισές από εμάς. Η επιλογή των προσώπων τυχαία.

2η ΣΤΑΣΗ- ΤΟ ΜΑΝΤΡΑ ΤΩΝ ΚΛΕΙΔΙΩΝ: Μπαίνουμε στο μεγάλο κτήριο. Γκρανγκ γκρανγ ο ήχος που κάνει η αρμαθιά τα κλειδιά και η πόρτα ανοίγει.

Μπαίνουμε.

Γκρανγκ γκρανγκ και η πόρτα πίσω μας κλείνει.

Μπροστά διάδρομος. Κάνουμε μερικά βήματα μέχρι την επόμενη καγκελόπορτα.

Γκρανγκ γκρανγκ και η πόρτα ανοίγει.

Μπαίνουμε.

Γκρανγκ γκρανγκ και η πόρτα πίσω μας κλείνει.

Συνεχίζουμε. Ίδιος διάδρομος.

Γκρανγκ γκρανγκ και η πόρτα μπροστά μας ανοίγει.

Προχωράμε.

Γκρανγκ γκρανγκ και η πόρτα πίσω μας κλείνει.

Μας καθοδηγούν στην πρώτη πόρτα δεξιά. Μπαίνουμε σε ένα δωμάτιο με καναπέ.Μας ζητούν να περιμένουμε. Μας εξηγούν ότι είναι περίεργη μέρα για τις φυλακές σήμερα. Ένας κρατούμενος αυτοκτόνησε. Μένουμε οι 7 μας στο δωμάτιο. Καθόμαστε.

Σιωπή.

Δεν έχω βιώσει πιο πυκνή σιωπή από τότε.

Περνάει κάποια ώρα και ο φύλακας έρχεται. Μας ζητά να τον ακολουθήσουμε και βγαίνουμε ξανά στον αρχικό μεγάλο διάδρομο.

Γκρανγκ γκρανγκ και η πόρτα μπροστά μας ανοίγει...

Επαναλαμβάνεται το ηχητικό μοτίβο που ενισχύεται αρμονικά από τον αντίλαλο που κάνουν οι πατημασιές μας στο δάπεδο. Καταλήγουμε σε έναν εξαιρετικά μεγάλο χώρο. Αριστερά και δεξιά μας εκτείνονται διάδρομοι που κατά μήκος τους υπάρχουν πόρτες.

Μας υποδεικνύουν τον διάδρομο δεξιά. Προχωράμε.

Η πρώτη πόρτα έχει παραθυράκι ανοιχτό, βλέπω μέσα έναν άντρα. Καθιστό; Δεν θυμάμαι μετά από τόσα χρόνια... Παρατηρώ το ίδιο στο ανοιχτό παραθυράκι στην δεύτερη πόρτα. Κάπου εκεί συνειδητοποιώ ότι αυτό που κάνω είναι αδιακρισία. Αυτός είναι ο χώρος τους. Αυτό είναι το σπίτι τους. Δεν θέλω η ματιά μου να εισβάλλει απρόσκλητη. Γυρίζω το βλέμμα μπροστά και δεν ξανακοιτώ στο πλάι μέχρι που φτάνουμε στο χώρο που λειτουργεί ως παρεκκλήσι της φυλακής.

Διαμορφώνουμε το χώρο τοποθετώντας τις καρέκλες σε μεγάλο κύκλο ώστε να μπορούμε να κάτσουμε εμείς μαζί με τους 20-25 κρατούμενους που θα συμμετείχαν στο σεμινάριο.

3η ΣΤΑΣΗ-ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ TYSON: Οι κρατούμενοι έρχονται σε μικρά γκρουπ. Σιγά σιγά ο κύκλος γεμίζει. Άντρες. Μπλε φόρμα πάνω - μπλε φόρμα κάτω. Διαφέρουν μονάχα τα πρόσωπα. Ο χώρος δεν είναι επαρκώς φωτισμένος και η μυωπία μου απαιτεί να φοράω γυαλία μόνο το βράδυ, όταν οδηγώ. Γιατί να μην τα έχω μαζί μου; Αυτός απέναντί μου, 2 μέτρα ύψος, πλάτες αεροδρόμιο, ξανθός, τεράστιος και το μισό του πρόσωπο με το τατουάζ του Mike Tyson. Με τρομάζει. Και δεν βλέπω γαμώτο καθαρά. Γιατί δεν πήρα τα γυαλιά μου;

4η ΣΤΑΣΗ-ΤΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ: Το πρώτο παιχνίδι του σεμιναρίου προϋποθέτει -για να μην πω απαιτεί- τα σώματα σε εγγύτητα, χέρια μπλεγμένα, βλεμματική επαφή. Όλα τα ανθρώπινα που ακυρώνουν τις ταμπέλες.

Με κάθε χειραψία που κάνουμε, και πρέπει να ανταλλάξουμε χειραψίες με όλα τα μέλη της ομάδας, πρέπει ο καθένας μας να πει το μικρό όνομά του και ένα αγαπημένο παιδικό παιχνίδι. ‘Eirini, slide’(=Ειρήνη, τσουλήθρα) και χειραψία.. νέα χειραψία.. μέχρι που φτάνω στον TYSON. ‘Eirini, slide’ του λέω και χαμογελώ. Αισθάνομαι το τεράστιο, ρωμαλέο χέρι να τρέμει μέσα στη δική μου παλάμη. Τα δυο υπέροχα γαλανά μάτια κοιτάζουν το πάτωμα. Αμφιβάλλω αν κατάφεραν να σηκωθούν ψηλά. ‘Peter', λέει, και με το ζόρι ψελλίζει ένα παιδικό παιχνίδι. Ο χρόνος παγώνει. Ο γίγαντας ξεφουσκώνει σαν το μπαλόνι που έσκασε άτσαλα και συρρικνώνεται σε ένα μικρό φοβισμένο ποντίκι.

5η ΣΤΑΣΗ-Η ΒΡΟΧΗ: Το επόμενο παιχνίδι θέλει όλη την ομάδα καθιστή σε κύκλο. Ένας μονάχα στέκεται όρθιος στο κέντρο του κύκλου και συμπληρώνει την φράση ‘Αnyone who…’ σε ελεύθερη μετάφραση: ‘Αυτός που...’ ο κανόνας του παιχνιδιού υπαγορεύει ότι ο όρθιος αναφέρει κάτι που ισχύει για τον ίδιο και όσοι από τους καθήμενους αισθάνονται ότι αυτή η δήλωση τους εκπροσωπεί σηκώνονται και αλλάζουν θέση.

Το συγκεκριμένο παιχνίδι επιταχύνει τη διαδικασία γνωριμίας και σύνδεσης της ομάδας και ανοίγει και ένα πεδίο να πας όσο πιο βαθειά θέλεις. Μπορείς δηλαδή να πεις ‘Αυτός που φοράει λευκά κορδόνια’, αλλά μπορεί και να επιλέξεις να πεις ‘Αυτός που αιθάνθηκε ποτέ εγκατάλειψη από αγαπημένο’ ή ότιδήποτε άλλο θελήσεις. Κάποια στιγμή –η μόνη Ελληνίδα εγώ- είμαι στη μέση και λέω ‘Αυτός που απεχθάνεται τη βροχή’. Ελάχιστοι σηκώνονται και βιαστικά διεκδικούν μια νέα θέση στον κύκλο. Ίσα που διακρίνω μια αντρική φωνή ανάμεσα σ' αυτούς που καθονται να λέει :

‘Εμένα μου αρέσει η βροχή. Μου αρέσει να πέφτει στο πρόσωπό μου. Με κάνει να αισθάνομαι ζωντανός’.

6η ΣΤΑΣΗ-ΣΗΜΕΡΑ: Ένας μήνας καραντίνα. Τέσσερις μέρες βροχή. Σήμερα έπεσαν οι αχτίδες του ήλιου στο πρόσωπό μου. Σήμερα ζέστανε ο ήλιος το πρόσωπό μου. Αισθάνομαι ζωντανή.

Σήμερα ο κάθε εγκλεισμός πονάει αλλιώς.

Αυτισμός & κλειστά σχολεία: 10 βήματα και αξιοποίησε την ευκαιρία!

Εαν το κλείσιμο των σχολείων και η αλλαγή στο πρόγραμμα προκαλεί καρδιοχτύπι σε εμάς τους ενήλικες νευροτυπικούς, φανταστείτε πόσο μπορεί να αποτελέσει πρόκληση για τα παιδιά μας στα οποία η ευελιξία/προσαρμογή είναι μια δεξιότητα εν εξελίξει.

Γνωρίζουμε όμως ότι η ποιότητα της ζωής μας καθορίζεται από το πώς αντιμετωπίζουμε όλα αυτά που δεν ορίζουμε όπως το κλείσιμο των σχολείων και η έκκληση για παραμονή κατ’οίκον.

Τι μπορώ να κάνω για να καλυτερέψω την καθημερινότητά μου;

1. Πρώτα αποφασίζω ότι βλέπω συμβάν ως ευκαιρία: αλλάζω συνειδητά την στάση μου απέναντί του. Όσο εστιάζω στην αναστάτωση θα ζω ακριβώς αυτό: την αναστάτωση. Αποφασίζω να δω σε όλο αυτό την κρυμμένη ‘ευκαιρία’ και αυτόματα οι παλμοί πέφτουν στον φυσιολογικό τους ρυθμό!

2. Ο νόμος του λεμονιού: για να προσφέρω λεμονάδα στον άλλον, χρειάζεται πρώτα απ’ όλα να έχω εγώ το λεμόνι. Με λίγα λόγια: για να προσφέρω το οτιδήποτε στον άλλον, χρειάζεται να το κατέχω πρώτα εγώ. Οπλίζομαι λοιπόν με ηρεμία, κατανόηση και πίστη ότι θα αξιοποιήσω την αλλαγή με τον καλύτερο δυνατό τρόπο γιατί μόνο έτσι μπορώ πραγματικά να δημιουργήσω συνθήκες ηρεμίας και δημιουργικότητας στο σπίτι.

3. Οργανώνομαι. Παίρνω χαρτί και μολύβι και φτιάχνω δύο λίστες: Την 'ΘΕΛΩ ΑΜΕΣΑ ΝΑ' και την 'ΑΦΗΝΩ ΓΙΑ ΑΡΓΟΤΕΡΑ'. Στην πρώτη καταγράφω αυτά που δεν αναβάλλονται: πχ μαγείρεμα, σύνταξη επείγουσας αναφοράς για το γραφείο, ένα σημαντικό τηλεφώνημα κλπ. Στην δεύτερη καταγράφω αυτά που σκόπευα να κάνω αυτές τις μέρες, αλλά μπορώ να ολοκλήρωσω αργότερα: πχ αγορά παππουτσιών, κηπουρική, μια δευτερευούσης σημασίας συνάντηση κλπ

4. Βρίσκω έξυπνες λύσεις: Επιστρέφω στην 'ΘΕΛΩ ΑΜΕΣΑ ΝΑ' λίστα μου. Σκέφτομαι τρόπους για να ολοκλήρωσω το κάθετί με λιγότερο χρόνο/κόπο και το καταγράφω. Πχ γρήγορες συνταγές για μαγείρεμα ή συνταγές για τις οποίες έχω διαθέσιμα τα υλικά. Ξυπνάω νωρίτερα για να συντάξω την αναφορά όταν η οικογένεια κοιμάται (καθαρό μυαλό και ησυχία μειώνουν κατά το χρόνο εργασίας). Με την ίδια λογική επιλέγω την καταλληλότερη στιγμή μέσα στη μέρα για το τηλεφώνημα.

5. Ζητάω βοήθεια:Το να ζητήσω βοήθεια για τα ψώνια του σουπερ μάρκετ από το γείτονα ή να απασχολήσει το παιδί μου για λίγο μια φίλη ή συγγενής δεν είναι αδυναμία, είναι ευκαιρία να έρθουμε οι άνθρωποι κοντύτερα. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ομορφιά από το να αισθάνεσαι ότι προσφέρεις στον άλλον τη στιγμή που το χρειάζεται. Σκέψου πόση χαρά και ικανοποίηση εισπράττεις όταν είσαι εσύ αυτή που προσφέρει. Άσε τη ζωή να σε εκπλήξει με την καλοσύνη που επιφυλάσσουν οι άλλοι για σένα! Το μόνο που χρειάζεται είναι να το ζητήσεις.

6. Κλειστά σχολεία σημαίνει περισσότερος χρόνος με το παιδί μου! Φτιάχνω μια λίστα με όλα αυτά που, επιτέλους, μπορούμε να χαρούμε μαζί! Μπορούμε να ακούσουμε μαζί την αγαπημένη του μουσική, να χορέψουμε, να ζωγραφίσουμε, να φτιάξουμε χειροτεχνίες (αξοιποιώ υλικά όπως χαρτί, υφάσματα που έχω ήδη στο σπίτι), να παίξουμε το αγαπημένο του παιχνίδι!

7. Αναγνωρίζω ότι το παιδί μου δυσκολεύεται στις αλλαγές της ρουτίνας και ότι αυτή η αλλαγή μπορεί να επιφέρει αναστάτωση. Διατηρώ κατανόηση και ηρεμία σε τυχόν εντάσεις.

8. Εξηγώ με ειλικρίνεια σε γλώσσα κατανοητή για την ηλικία του ότι το σχολείο παραμένει κλειστό για όλους και του παραθέτω τους λόγους που συμβαίνει αυτό.

9. Παρουσιάζω με ενθουσιασμό την αλλαγή ως ευκαιρία για όλες τις δραστηριότητες που μπορούμε να κάνουμε μαζί και ξεκινάμε το παιχνίδι!

10. Δημιουργώ ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο θα του πω τα λιγότερα ‘όχι’ (πχ απομακρύνοντας επικίνδυνα αντικείμενα), εστιάζω σε όλα αυτά που επιτυγχάνει το παιδί μου και πανηγυρίζω με την ψυχή μου το κάθε τι μαζί του!

Ερχόμαστε αντιμέτωποι με καταστάσεις που δεν επιλέγουμε και η ζωή μας φαίνεται άδικη. Εντούτοις, τη διέπουν δύο πολύ σημαντικές αξίες:

α. Αυτό που μας κάνει ευτυχισμένους είναι ο χρόνος που μοιραζόμαστε με τους αγαπημένους μας (τίποτα δεν έχει αξία αν δεν το μοιράζεσαι), και

β. Ο χρόνος είναι για όλους δίκαια μοιρασμένος: σε όλους μας αναλογούν 24 ώρες μέσα στη μέρα.

Αξιοποίησε την ευκαιρία, αξιοποίησε τις ώρες σου παίζοντας, αγκαλιάζοντας, δίνοντας αγάπη στο ξεχωριστό παιδί σου. Όσο μπορείς περισσότερο!

Η σημασία του ‘αυτομπράβο’.

Προχθές ολοκληρώθηκε το ετήσιο αποκριάτικο πάρτυ του συλλόγου ΑΛΜΑ με τον οποίο έχω τη χαρά να συνεργάζομαι τα τελευταία χρόνια. Το αποκριάτικο πάρτυ είχε όλα τα συστατικά που δικαιολογούν τον τίτλο του: μεταμφιέσεις, λιχουδιές, κέφι, μουσική, χορό, εκπλήξεις. Η μεγαλύτερη έκπληξη-δώρο ήταν ο χορός ενός νεαρού, που κυριολεκτικά με συγκίνησε. Ο συνδυασμός πάθους, απόλαυσης, χαράς, τεχνικής, ευρυματικότητας, ευλιγισίας και δυναμικής δημιουργήσαν ένα αποτέλεσμα μοναδικό! Όλα σε αφθονία και μιλάμε για ερασιστέχνη χορευτή με ειδικές ανάγκες. Με συγκίνησε βαθειά. Τον θαύμασα και τον χειροκρότησα με την ψυχή μου.

Τελειώνοντας το event ο νεαρός είπε ένα μεγαλόφωνο ΜΠΡΑΒΟ στον εαυτό του. Επιστρέφοντας σπίτι, σκεφτόμουν ότι είναι υπέροχο που επιβράβευσε ο ίδιος τον εαυτό του για τον υπέροχο χορό. Γιατί το ‘αυτομπράβο’ του ήρθε αβίαστα γνωρίζοντας ότι δεν χόρευαν τα χέρια και τα πόδια του ή κορμός του. Χόρευε η ψυχή του. Και δημιουργώντας δίνη η μαγική της ενέργεια, ήταν αδύνατον να της αντισταθεί τόσο η ύλη (το σώμα του) όσο και η δική μας προσοχή. Μου έκανε εντύπωση το πόσο απλά επιβράβευσε τον εαυτό του χωρίς έπαρση, χωρίς ντροπή ή ενοχή, χωρίς κόμπιασμα και χωρίς να εκβιάζει κάποια θετική αντίδραση από εμάς. Και όταν, ο γλυκός μου, εισέπραξε το δικό μας ‘μπράβο’ χαμογέλασε μέχρι τ’ αυτιά. Το απόλαυσε όσο τον ίδιο το χορό του. Διπλό λοιπόν το μαθηματάκι που μας έδωσε.

Συχνά ο κόσμος εκφράζει σε εμάς της ‘ειδικής αγωγής’ θαυμασμό νομίζοντας ότι κάνουμε κάποιου τύπου υπέρβαση επειδή ερχόμαστε σε επαφή με άτομα με διαφορετική καθημερινότητα. Μετά από αυτόν τον χορό, και βάζοντας τις σκέψεις μου σε τάξη, μου έγινε ξεκάθαρο το ισχυρότερο δώρο που μας δίνει ο χώρος της ειδικής αγωγής: Μας αποδέχονται και μας αγαπούν χωρίς όρους. Επαναλαμβάνω: μας αποδέχονται και μας αγαπούν χωρίς όρους. Αγάπη και αποδοχή χωρίς όρους. Πόσο εύκολα το συναντάς αυτό; Η ζωή όμως έχει χιούμορ. Για να μπορείς να δώσεις το οτιδήποτε πρέπει πρώτα να το κατέχεις ο ίδιος. Γι’ αυτό και το ‘αυτομπράβο’ του φίλου μου έχει σημασία. Και αν θέλεις να το χειρίζεσαι στα δάχτυλα έλα κι εσύ στην ειδική αγωγή.